Transfersteden Helsinki, Guimarães en Wrocław op verkenning in Gent

‘Gent heeft uitzonderlijk veel ervaring met innovatieveprojecten. Daar kunnen we een hoop van leren. Toch is het cruciaal dat het transferprocesniet in 1 richting verloopt, maar dat we kennis uitwisselen tussen allepartners.’ De woorden van EUI-projectbegeleider Nélida Hancco-Herrera vielenniet in dovemansoren. Integendeel, ze vormden de aanzet voor een dynamischetweedaagse, waarin de 4 steden mekaar voortdurend inspireerden.

Meet the partners

Nadat de partners elk hun stad hadden voorgesteld en hun ambities op hetvlak van vergroening uit de doeken deden, gingen ze verder in op Rewild. Waaromwilden ze zo graag deel uitmaken van dit project? De grootste gelijkenis werdalvast snel duidelijk: voor elke stad vormt het betrekken en activeren van privateeigenaars, woonmaatschappijen en bedrijven een enorme uitdaging. De komendejaren wordt hier uitgebreid mee geëxperimenteerd.

Gentse innovaties

Binnen Rewild gaat Gent tegelijk op zoek naar innovatieve oplossingen voor tal van andere problemen waarmee steden die inzetten op vergroening te maken krijgen. Projectmedewerkers raakten verschillende cruciale issues aan:

• Véél interne stakeholders: een complex project als dit vergt betrokkenheid van een lange lijst van stadsdiensten, departementen, politici, … Dat brengt veel overleg, discussie en coördinatie met zich mee. Het is belangrijk om dat goed te beseffen voor je aan de slag gaat.

• Steek mee de handen uit de mouwen: sinds 2017 legde projectpartner GMF meer dan 5.000 geveltuintjes aan in de Gentse straten. Binnen Rewild starten ze met de Koerkrakers. Die gaan private koertjes uitbreken en omvormen tot groene tuinen.

• Sta dicht bij de mensen: via wijkregisseurs weet Gent goed wat er leeft bij de bewoners van de pilootbuurten. In de Rewild-wijken, met veel huurders, kleine woningen, sociale en economische problemen en taalbarrières, zijn de uitdagingen extra groot. Dat maakt de aandacht voor sociaal rechtvaardig vergroenen erg belangrijk.

• Kies prioriteiten: Gent ontwikkelt GIS-modellen die als basis dienen om heel gericht plaatsen te selecteren om te ontharden. Zo wordt willekeur vermeden.

• Zoek andere manieren om te financieren: in tijden van besparingen bij de overheid is er extra nood aan alternatieve financieringsmodellen. Binnen Rewild gaat projectpartner Universiteit Antwerpen samen met de Stad Gent op zoek naar succesvolle instrumenten, denk aan groene leningen, schenkingen of publiek-private samenwerkingen.

• Onderzoek helpt: wat zijn drempels om te ontharden? Of waarom doen mensen het net wel? Projectpartner UGent voerde uitgebreid onderzoek in heel Vlaanderen en Gent gebruikt de resultaten om stakeholders mee aan boord te krijgen.

• Doorbreek institutionele barrières: binnen Rewild gaat Gent op zoek naar regelgeving binnen de eigen organisatie of andere overheden die ontharding belemmert én probeert die aan te pakken.

Ghent by bike

Precies in de week van het bezoek zette de toonaangevende Copenhagenize Index Gent op de derde plaats in de ranking van meest fietsvriendelijke steden ter wereld. Tijdens een 14 kilometer lange fietstocht langs vergroende én verharde straten, parken en nieuwe ontwikkelingen konden de transfersteden meteen aan de lijve ondervinden wat dat betekent.

Op verschillende stops gaven experts uitleg. Ze spraken onder meer over de samenwerking met projectontwikkelaars, waterbeheer door bewoners en grondeigenaars van een cohousingproject en de manier waarop het GMF met veel kleine projectjes een groot verschil maakt: ‘vergroenen en ontharden hoeft niet ingewikkeld te zijn. Het kan met een paar cargofietsen en eenvoudig materiaal’.

Wat nemen we mee naar huis?

Hoe betrekken we private grondeigenaars? Hoe engageren we mensen die niet wakker liggen van dit thema? Welke financiële instrumenten kunnen we inzetten? Na twee dagen onderdompeling was het aan de transfersteden om verder na te denken over de thema’s waarop ze binnen hun lokale context willen verder werken. Die keuze wordt de komende maanden concreter.

Als EU-transfer expert voor Rewild vond ik deze tweedaagse zelf bijzonder waardevol en plezant. De ideale manier om elkaar beter te leren kennen en een vertrouwensband te creëren. Gent stelde een erg nuttig en gevarieerd programma samen én maakte tijd voor leuke babbels. Héél mooi om te zien hoe alle deelnemers met veel toewijding en professionalisme voortdurend klaarstonden om elkaar te inspireren en te helpen!

‍